Ourtigo-blanco
Lamium album
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-de-la-rato, Erbo-de-la-ratello.
Noms en français : Lamier blanc, Ortie blanche.
Descripcioun :L'ourtigo-blanco es uno planto couneigudo mai pas gaire coumuno au nostre que trachis dins li relarg un pau umide e fres. Èi la fueio que douno d'èr à la de l'ourtigo, pamens la planto poun pas. Se recounèis eisadamen à si flour blanco, tacado de jauno davans e pelouso emé lis antèro dis estamino negro.
Usanço :Èi proun vertuouso majamen contro li criso de gouto e ajudo adounc à elimina l'acide urico (flour). Èi peréu bono contro lou tussi (mucilage), lou prusi e èi tambèn emplegado coume vulneràri pèr la vulvo e la pacholo. Acampa li flour e li faire seca pièi se n'en servi coume tisano.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lamium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mars à óutobre
Liò : Orle de bos
- Sebisso
- Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Lamium album L., 1753
Sapin
Abies alba
Pinaceae
Àutri noum : Sap, Sapino, Abet, Sapi.
Noms en français : Sapin pectiné, Sapin blanc.
Descripcioun :Pèr pas s'engana emé la serento fau regarda coume soun lis aguio o peréu li pigno (o vacheto). Li fueio dóu sapin soun tóuti dins lou meme plan coume un penche, au contro de li de la serento que soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso. De nouta pamens qu'acò marcho pas pèr d'ùni sap fourestié (coume Abies pinsapo). Li pigno, quouro li poudès vèire, se tènon bèn drecho, alor qu'encò de la serento pendoulon.
Usanço :La pegoulo (bijoun) dóu sapin èi di proun vulneràri. Ero acampado emé de boutihoun coupa en biais e tanca dins li bosso de la rusclo (O. Madon). S'emplegavo en emplastro sus lis estorso (P. Lieutaghi) o dins li tisano contro lou toussi.
Port : Aubre
Taio : 10 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 400 à 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sapiniero
- Faio
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Abies alba Mill., 1768